Cảm nhận khi đọc những mẫu chuyện về Lòng Nhân Ái (1)

Lòng nhân ái chính là tình yêu thương giữa người với người, được thể hiện khi người ta biết cho đi mà không tính toán, không suy nghĩ thiệt hơn cho bản thân mình. Lòng nhân ái là khi người ta mở rộng lòng mình để yêu thương, chia sẻ, an ủi những con người đau khổ bất hạnh, và vui sướng khi thấy người khác được thăng tiến, hạnh phúc, bình an. Lòng nhân ái là truyền thống quí báu của mọi tôn giáo, mọi dân tộc và các truyền thống văn hóa, đem lại nhiều giá trị tốt đẹp cho thế giới của chúng ta. Chính lòng nhân ái vun đắp cho những hạt giống yêu thương nảy mầm xanh tốt, là cầu nối giữa trái tim con người với nhau, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển văn minh, hòa bình và tiến bộ. Những câu chuyện tuyệt vời về lòng nhân ái trong mọi thời đại không ngừng tạo nên những điều kỳ diệu cho cuộc sống, cổ võ khích lệ nhiều người biết vượt qua những cám dỗ ích kỷ để sống với con tim tràn ngập tình thương, biết san sẻ và cưu mang niềm vui nỗi buồn của tha nhân…

Tôi muốn gởi những dòng suy tư về lòng nhân ái này đến các bạn bè của tôi, những người tôi đã gặp trong cuộc sống và có dịp bước đi những đoạn chung đường… Tôi muốn cảm ơn các bạn vì từ các bạn tôi có được những cảm hứng cho cuộc sống, những nâng đỡ, quan tâm, chia sẻ… và cả những góp ý chân thành nữa. Những điều đó nói với tôi rằng cuộc đời này không chỉ có những khổ đau và vấn nạn… Và còn hơn thế nữa! Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã có dịp nghe kể hoặc đọc những câu chuyện về lòng nhân ái, về những tình cảm cao cả và tuyệt vời giữa con người với nhau. Khi đó chúng ta có biết dừng lại suy tư, để cho lòng mình lắng đọng và cảm nhận nhiều giá trị tốt đẹp trong cuộc sống quanh ta không? Từ các bạn tôi thường nhận được những điều bất ngờ như thế.

“Vết Sẹo”

Mới đây một đã bạn gởi cho tôi qua email câu chuyện có tựa đề là “Vết Sẹo” của tác giả Lê Thúy Bảo Nhi, với một PowerPoint kèm theo. Câu chuyện rất hay, rất cảm động, và đã trở thành một lời cật vấn cho tôi. Xin mời các bạn đọc qua câu chuyện nhé…

Mẹ ruột chúng tôi mất sau khi sinh em trai út của tôi. Chị Như, chị hai tôi, lúc đó mới lên mười. Tôi, đứa con gái thứ hai, lên tám ốm quặt quẹo. Sau nữa, thằng Thành, năm tuổi, tròn như củ khoai ngơ ngác đi tìm mẹ suốt ngày. Hai năm sau cha tôi tục huyền với người phụ nữ con nhà gia thế, một phụ nữ đẹp mới 27 tuổi. Chúng tôi gọi người này là “Má”. Cha đi làm từ sáng đến tối, giao phó toàn bộ việc chăm nom con cái cho má tôi. Má làm trăm thứ việc không mấy khi ngơi tay. Chị em tôi no đủ, sạch sẽ, nhà cửa chúng tôi gọn gàng, bữa cơm dọn lên lúc nào cũng nóng sốt.…

Cha tôi chung sống với Má sau được ba năm thì đau nặng rồi mất. Lúc sắp ra đi, cha không còn nói được chỉ nhìn Má tôi rồi khóc. Má lúc đó trẻ quá, đẹp quá lại chẳng phải má ruột của chúng tôi... Cha vừa nằm xuống được mươi ngày đã có người đến đòi xiết nhà, xiết đồ. Gia đình nhà Má khăng khăng bắt Má về gả chồng. Rồi một ngày kia Má kêu bán nhà, trả hết nợ rồi lặng lẽ dắt díu chúng tôi đi. Đó là năm 1978.

Chúng tôi ở đậu nhà người chị họ xa của Má, gọi là dì tư Tím. Dì làm nghề ướp cá, bán cá, dì góa bụa và nghèo khó. Căn nhà của dì không khác hơn cái chòi canh dưa là mấy, vậy mà còn chứa thêm Má và bốn đứa chúng tôi. Dì tư Tím đem biếu ba con gà mái dầu cho một người quen để xin cho Má một chân hộ lý trong bệnh viện đa khoa !

Hằng ngày, Má dậy từ 3g30 sáng, vào bệnh viện nấu nước, châm nước cho những bệnh nhân dậy sớm rửa mặt, pha sữa, pha trà để kiếm thêm chút tiền còm mua sách vở cho chị em tôi đi học. Sáu giờ Má tất tả về nhà lo cho chúng tôi ăn sáng và đến trường. Bảy giờ Má trở lại bệnh viện lau cầu thang, lau sàn, cọ rửa nhà vệ sinh, thay trải giường cho người bệnh, gom rác đem đi đốt… Sau năm giờ chiều, Má còn nhận giặt thuê quần áo cho những bệnh nhân khá giả. Đến tám giờ tối Má mới về đến nhà, mệt rã rời.

Hôm nào mưa gió Má về sớm hơn. Má mua về cho chị em tôi mỗi đứa một trái bắp nướng hay một túi đậu nành rang thơm giòn. Mấy chị em nằm bên Má trên một manh chiếu rách, nghe Má kể chuyện đời xưa. Thằng út Tài sợ lạnh cứ ôm chặt Má và khen sao Má ấm quá. Thằng Thành nhõng nhẽo đòi Má gãi lưng. Cũng có khi Má dạy chúng tôi những bài hò, bài vè để cả nhà thành một “dàn đồng ca” rất ăn ý, rất vui nhộn...

Mỗi năm vào ngày giỗ mẹ tôi, Má làm một mâm cơm tươm tất. Rồi Má thắp mấy nén nhang thơm, gọi hết bốn chị em tôi lại bên bàn thờ mà nói: “Đây là mẹ ruột của các con, người đã sinh ra và nuôi nấng các con. Tuy mẹ các con mất rồi nhưng ở trên trời mẹ các con vẫn luôn phù hộ cho các con mạnh khỏe”. Vào ngày giỗ ba, Má cũng làm như vậy. Ngày ấy cũng như mãi tới bây giờ cũng vậy, tôi vẫn tin ba mẹ tôi ở trên trời nhìn thấy chúng tôi.

Có một sáng người ta đưa Má về. Chân Má bị phỏng nước sôi do một bệnh nhân chạy vấp vào Má… Vết phỏng rất lớn. Do ăn uống thiếu thốn, sức đề kháng yếu nên chỗ phỏng trên chân Má rất lâu không lành, cứ sưng lên đau nhức. Má mất ngủ nhiều, ốm rạc như con cò. Chị hai khóc, năn nỉ Má cho đi đổ nước thay Má mà Má không cho đi. Rồi Má nén đau, cố lê chân đi làm trở lại. Về sau vết bỏng ở chân Má làm sẹo, một sẹo lồi nhăn nhúm chạy từ cổ chân đến hết mu bàn chân trái. Dáng Má đi không còn tự nhiên nữa.

Dì tư Tím mua được một căn nhà ở gần chợ, bán rẻ căn nhà lá cho má con tôi. Năm đó chị hai tôi thi đậu vào Trường cao đẳng Sư phạm Cần Thơ. Thương Má cực nhọc, chị định bỏ học đi làm thuê. Má cương quyết không cho. Chưa bao giờ Má cương quyết như vậy. Thắp nén nhang trên bàn thờ ba, Má khấn (cốt cho chị hai nghe): “Con gái lớn của mình định bỏ học. Khi về nơi chín suối, em biết nhìn anh sao đây… !” Chị hai khóc, xin lỗi Má rồi chấp nhận đi học. Hai năm sau tôi cũng vào đại học và cũng được Má sắp soạn vali quần áo cho tôi rồi đưa đi. Mở cái vali ra nhìn mà thương Má đứt ruột: ngoài quần áo, Má còn bỏ vào kim chỉ, dầu gió, tem thư, bông băng thuốc đỏ, thuốc cảm…

Dường như Má có thể gói trọn sự thương yêu của Má vào trong từng thứ một. Bốn năm, chị em tôi ra trường lênh đênh tìm việc thì cũng là lúc thằng Thành vào Đại học Luật và năm sau nữa là thằng Tài vào Đại học Y Khoa. Làm sao đong được sự vất vả, cực nhọc của Má lúc ấy. Lưng Má còng đi, tóc đã lốm đốm bạc, da tay chai sần. Nhiều năm trôi qua Má lần lượt dựng vợ gả chồng cho ba đứa con lớn. Thằng Tài vẫn ở với Má và chưa có gia đình riêng. Giờ nó là bác sĩ ngoại khoa của bệnh viện mà xưa Má làm hộ lý. Nó tâm sự rằng hễ đi trực đêm mà nghe tiếng rao “nước sôi đây” là giật mình thảng thốt tưởng như tiếng Má, nghẹn thắt cả lồng ngực.

Những ngày rảnh rỗi, chị em tôi dẫn lũ con về với Má cho Má vui. Đám trẻ quấn quít với Má không rời nửa bước. Đứa nhổ tóc sâu, đứa bóp tay, đứa bóp chân cho bà. Một lần bé Du con tôi xoa vào vết sẹo trên chân Má mà nói: “Bà ngoại ơi, con bị phỏng tay có một chút đã đau ghê. Ngoại phỏng nhiều vậy chắc là khiếp lắm ?” Má tôi cười: “Lâu quá, ngoại quên mất rồi”.

Một chiều mưa tôi về thăm Má, nằm bên Má tâm sự chuyện chồng con. Mưa ầm ào, mưa tầm tã, tôi kêu lạnh Má liền kéo mềm đắp cho tôi, tôi thì lại đắp cho Má y như lúc tôi còn nhỏ ngủ chung với Má vậy. Chân tôi lạnh tôi tìm hơi ấm nơi chân Má. Tôi chạm vào vết sẹo trên cổ chân Má, cái vết sẹo đã thành thân thuộc với tôi vậy mà tự nhiên tôi rơi nước mắt …!

Nghĩ lại, tôi có chồng có con, vợ chồng tôi luôn quấn quít đầm ấm…Còn Má, Má chỉ được hạnh phúc làm vợ trong ba năm lẻ. Trong những năm tháng dằng dặc sau này, chắc cũng có lúc Má khát khao một hạnh phúc riêng tư, cũng có lúc Má cô đơn, mệt mỏi mà không có ai chia sẻ. Má ơi, sự lựa chọn của Má sao nghiệt ngã quá vậy…!

Đã bao lần Má kể cho các con tôi nghe những câu chuyện cổ tích về công chúa, về hoàng tử, về các cô tiên xinh đẹp… Một ngày kia con tôi lớn lên, tôi sẽ kể cho các con tôi nghe về “Bà Tiên” của chị em tôi, bà tiên tóc bạc, dáng đi hơi khập khiễng vì một vết sẹo dài…Truyện cổ tích Má viết cho chúng tôi bằng cả sự nhọc nhằn, sự đau đớn, bằng nước mắt, mồ hôi và bằng cả cuộc đời của Má…

*  *  *

Các bạn có cảm thấy thật ấm lòng khi đọc câu chuyện đầy ý nghĩa và giàu xúc cảm như thế không nhỉ? Người “Má” trong câu chuyện là một hình ảnh tuyệt vời của lòng nhân ái. Tác giả đã chân thành thốt lên câu hỏi …tại sao mà “Má” lại có sự lựa chọn nghiệt ngã quá như vậy?... Vì với những đứa trẻ không phải là những người con ruột thịt của mình, mà bà lại có thể có một tấm lòng yêu thương quảng đại bao la, không chút tính toán. Trong khi đó ngày hôm nay chúng ta chứng kiến bao người mẹ sẵn sàng dứt bỏ cả đứa con ruột thịt của mình ngay cả lúc nó còn trong trứng nước, hoặc chỉ lợi dụng trẻ em bằng mọi thủ đoạn để trục lợi…

“Cho và Nhận”

Dưới đây là câu chuyện “Cho và Nhận” gới đến cho tôi trong một email cũ, kể về một bài học thấm thía mà cậu sinh viên nhận được khi nghe theo lời khuyên từ vị giáo sư của mình.

Một hôm, một sinh viên trẻ có dịp đi dạo với giáo sư của mình. Vị giáo sư này vẫn thường được các sinh viên gọi thân mật bằng tên "người bạn của sinh viên" vì sự thân thiện và tốt bụng của ông đối với học sinh. Trên đường đi, hai người bắt gặp một đôi giày cũ nằm giữa đường. Họ cho rằng đó là đôi giày của một nông dân nghèo làm việc ở một cánh đồng gần bên, có lẽ ông ta đang chuẩn bị kết thúc ngày làm việc của mình.

Anh sinh viên quay sang nói với vị giáo sư: "Chúng ta hãy thử trêu chọc người nông dân xem sao. Em sẽ giấu giày của ông ta rồi thầy và em cùng trốn vào sau những bụi cây kia để xem thái độ ông ta ra sao khi không tìm thấy đôi giày."

Vị giáo sư ngăn lại: "Này, anh bạn trẻ, chúng ta đừng bao giờ đem những người nghèo ra để trêu chọc mua vui cho bản thân. Nhưng em là một sinh viên khá giả, em có thể tìm cho mình một niềm vui lớn hơn nhiều nhờ vào người nông dân này đấy. Em hãy đặt một đồng tiền vào mỗi chiếc giày của ông ta và chờ xem phản ứng ông ta ra sao."

Người sinh viên làm như lời vị giáo sư chỉ dẫn, sau đó cả hai cùng trốn vào sau bụi cây gần đó.

Chẳng mấy chốc người nông dân đã xong việc và băng qua cánh đồng đến nơi đặt giày và áo khoác của mình. Người nông dân vừa mặc áo khoác vừa xỏ chân vào một chiếc giày thì cảm thấy có vật gì cứng cứng bên trong, ông ta cúi xuống xem đó là vật gì và tìm thấy một đồng tiền. Sự kinh ngạc bàng hoàng hiện rõ trên gương mặt ông. ông ta chăm chú nhìn đồng tiền, lật hai mặt đồng tiền qua lại và ngắm nhìn thật kỹ.

Rồi ông nhìn khắp xung quanh nhưng chẳng thấy ai. Lúc bấy giờ ông bỏ đồng tiền vào túi, và tiếp tục xỏ chân vào chiếc giày còn lại. Sự ngạc nhiên của ông dường như được nhân lên gấp bội, khi ông tìm thấy đồng tiền thứ hai bên trong chiếc giày. Với cảm xúc tràn ngập trong lòng, người nông dân quì xuống, ngước mặt lên trời và đọc to lời cảm tạ chân thành của mình. ông bày tỏ sự cảm tạ đối với bàn tay vô hình nhưng hào phóng đã đem lại một món quà đúng lúc cứu giúp gia đình ông khỏi cảnh túng quẫn người vợ bệnh tật không ai chăm sóc và đàn con đang thiếu ăn.

Anh sinh viên lặng người đi vì xúc động, nước mắt giàn giụa. Vị giáo sư lên tiếng: "Bây giờ em có cảm thấy vui hơn lúc trước nếu như em đem ông ta ra làm trò đùa không?" Người thanh niên trả lời: "Giáo sư đã dạy cho em một bài học mà em sẽ không bao giờ quên. Đến bây giờ em mới hiểu được ý nghĩa thật sự của câu nói mà trước đây em không hiểu: "Cho đi là hạnh phúc hơn nhận về"…

*  *  *

Có khi một số tiền chẳng đáng gì so với một người khá giả lại là cả một món quà đầy ý nghĩa đối với người nghèo. Nhất là khi món quà đó đến đúng vào lúc người ta cần đến nó nhất. Đúng như câu tục ngữ mà chúng ta hay nghe: “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Vì thế những quan tâm chia sẻ của chúng ta đối với người khác sẽ có ý nghĩa hơn trong những hoàn cảnh đặc biệt…

“Cậu Bé Đánh Giày”

Tôi cũng nhận được một bài thơ khác viết về “Cậu Bé Đánh Giày”. Bài thơ này người gởi cho tôi cũng không rõ tên tác giả. Mới đọc thì tôi đoán là thằng bé lừa ông khách để lấy tiền, nhưng đọc cho hết mới thấy không phải thế! Các bạn cùng đọc nhé:

Ông nhà giàu dạo bước
Trên phố quen hoàng hôn
Gặp chú đánh giày buồn
Lam lũ gầy khổ sở
Chú nhóc năn nỉ mời
Ông đánh giày cho con
Để kiếm vài đồng gầy
Mua cơm nuôi em nhỏ
Chạnh lòng thương trẻ khó
Ông lơ đãng gật đầu
Có đáng là bao nhiêu
Vài ba đồng tiền lẻ…

Giày xong ông móc ví
Đưa tờ 200 ngàn
Chú bé cầm ngần ngừ
Ông chờ con đi đổi
5 đồng thôi ông hỡi
Đủ bữa tối hôm nay
Anh em con gặp may
Xin ông chờ một chút…

Đã qua 30 phút
Cậu bé không trở về
Ông lắc đầu : chán ghê
Trẻ nghèo hay gian lắm…
Cơm tối xong đứng ngắm
Trăng mới mọc gió hiu
Trong vườn hoa thơm nhiều
Quên bực mình trẻ gạt…

Chuông cửa reo, tiếng quát
Đi chỗ khác mà xin
Nghèo khổ biết phận mình
Lộn xộn tao bắt nhốt…
Ông thong thả cất bước
Thấy một nhóc gầy gò
Đang mếu máo co ro
Giống tên đánh giày đó…

Có việc gì đấy cháu
Từ từ nói ta nghe
Anh bảo vệ yên nha
Đừng làm trẻ con sợ …
Thằng bé con ấp úng
Hồi chiều nay anh tôi
Cầm tiền của ông rồi
Băng qua đường đi đổi
Chẳng may bị xe cán
Gãy mất chân rồi ông
"Một trăm chín lăm đồng"
Bảo tìm ông trả lại !

Anh tôi giờ nằm liệt
Chỉ muốn xin gặp ông …
Một lần nữa chạnh lòng
Rảo bước theo thằng bé
Đến ổ chuột xập xệ
Gặp thằng anh đang nằm
Mặt xanh tái như chàm
Thở ra tuồng hấp hối
Nói gấp hơi như vội
Xin ông thương em con…
Cha mẹ đã không còn
Con đánh giày nuôi nó…
Nay không may con khổ
Chỉ xin ông việc này :…
Cho em con đánh giày
Mỗi ngày cho ông nhé …
Kiếm lấy vài đồng lẻ
Mua cơm sống mà thôi …

Chợt thằng anh duỗi tay
Hơi thở lịm như tắt …
Ông già trào nước mắt
Ta sẽ lo em con
Cho ăn học bình thường
Như bao đứa trẻ khác
Cứ bình tâm an lạc
Bệnh viện tiền ta cho…
Thằng anh đã xuội lơ
Hồn bay về thiên giới
Nhân cách nghèo cao vợi
Môi nhợt thoáng nụ cười
Nó sống trọn kiếp người
Dù nghèo nhưng tự trọng
Bao người giàu-danh vọng
Đã chắc gì bằng đâu ! …

(Không rõ tên tác giả)

*  *  *

Các bạn nghĩ sao về câu chuyện này nhỉ? Trong xã hội của chúng ta hiện tại nếu có nhiều người chỉ đánh giá người khác qua dáng vẻ bề ngoài, và dễ dàng có thành kiến về người khác mà không sẵn lòng tìm hiểu thực hư. Câu chuyện về cậu bé đánh giày nghèo khổ thật xúc động, thật cao quý, khi cậu coi trọng danh dự bản thân và dám trả giá cho sự chân thực bằng cả cuộc sống. Tình thương đùm bọc cậu bé dành cho em trai mình thật tuyệt vời và đáng trân trọng. Chắc hẳn các bạn nhận ra tình nhân ái lớn lao nơi những nhân vật có thể đã từng hiện diện trong cuộc sống này.

(còn tiếp)