Hạnh Thánh Phêrô Nguyễn Văn Tự, tử đạo ngày 05 tháng 9 năm 1838

Thánh

PHÊRÔ NGUYỄN VĂN TỰ

Linh mục (1796 - 1838)

Ngày tử đạo: 05 tháng 9

Bị bắt vì đạo thánh là một hồng ân Chúa ban.

Thánh Phêrô Nguyễn Văn Tự sinh năm 1796 tại làng Ninh Cường (nay thuộc xứ Ninh Cường, tỉnh Nam Định, Giáo phận Bùi Chu). Từ nhỏ, chú Tự đã xin vào sống trong nhà xứ, sau đó được vào chủng viện và chịu chức linh mục lúc 30 tuổi. Năm sau, cha Tự xin gia nhập dòng thánh Đa Minh và tuyên khấn ngày 04-01-1827. Suốt 12 năm, cha tận tụy coi sóc giáo dân trong nhiều xứ đạo được trao phó.

Dân làng Kẻ Mốt gồm toàn người Công giáo nên nhà quan nghĩ rằng chắc hẳn nơi đó phải có một vị Linh mục trú ẩn. Vì thế, ngày 29-6-1838, họ bao vây cả làng. Lính vào làng tìm kiếm giáo sĩ trong các nhà họ đạo. Họ không tìm thấy linh mục, nhưng lại tìm thấy tràng hạt, ảnh tượng và áo lễ. Các trưởng lão trong làng phải cùng nhau trả tiền để làng khỏi bị phá hủy. Một số giáo dân vì yếu đức tin và sợ hãi nên đã bỏ đạo. Tất cả các trưởng gia đình phải đi ra đình làng để lấy khẩu cung. Cuối cùng, ông y sĩ Ninh không chịu nổi đòn vọt nên đã nói ra chỗ cha ở.

Ngày 29-6-1838, khi cha vừa dâng thánh lễ xong, thì quân lính kéo đến vây kín làng. Khi lục soát, họ bắt gặp áo lễ và chén thánh. Quân lính cho tập họp dân chúng tại đình để tra khảo. Thế là cha bị bắt tại xứ Kẻ Mốt cùng với thầy giảng Bùi Văn Úy.

Quan huyện ngỏ ý muốn nhận tiền chuộc, nhưng cha Tự minh bạch bày tỏ lập trường: “Đối với tôi, bị bắt vì đạo thánh là một hồng ân Chúa ban. Tiền bạc thì tôi không có, còn nếu làm phiền hà giáo hữu thì tôi lại càng không muốn”. Tại công đường, ngày 10-7-1838, quan yêu cầu cha Tự giải thích, cắt nghĩa các đồ đạo mà lính tráng tịch thu được. Cha dùng cơ hội đó để rao giảng đạo Chúa.

Ngày 09-8-1838, quan cho đặt tại công đường một bên là Thánh Giá đặt dưới đất và bên kia là dụng cụ khổ hình, quan tổng đốc hạ giọng ôn tồn: “Tôi thực tình không muốn kết án ông, tôi muốn ông chối đạo, đạp ảnh, để sống những ngày còn lại được an nhàn tuổi già”. Cha Tự cương quyết trả lời: “Là đạo trưởng, không lẽ tôi phạm tội nặng như thế, để rồi không ai có thể tha cho tôi được”.

Ngày 02-9-1838, vua Minh Mạng phê án trảm quyết đạo trưởng Nguyễn Văn Tự. Khi thấy ngày xử án đã gần kề, cha Tự nhắn tin xin cha Phương đến ban Bí tích Giải tội và trao Mình Thánh.

Ngày 05-9-1838 tại pháp trường Cổ Mễ, cha cung kính cầm tượng Chúa chuộc tội, miệng thì thầm cầu nguyện. Sau khi bị trảm quyết, theo lệnh quan, thi hài cha được chôn gần chỗ hành hình. Giáohữu đã đưa tiền chuộc và rước thi hài cha về an táng tại giáo xứ Nghĩa Vụ. Hiện nay, hài cốt của cha được lưu giữ trong nhà thờ xứ Trung Lai, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, Giáo phận Bắc Ninh.

Linh mục Phêrô Nguyễn Văn Tự được nâng lên hàng chân phước ngày 27-5-1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19-6-1988.