Đức giám mục Oscar Romero được nhìn nhận là “tử vì đạo”

WHĐ (11.01.2015) – Tờ nhật báo Avvenire của hàng Giám mục Italia hôm 09 tháng Giêng đưa tin việc phong chân phước cho Đức Tổng giám mục San Salvador, Oscar Romero, đã bước sang một giai đoạn mới.

Uỷ ban các nhà thần học thuộc Bộ Phong thánh nhóm họp tại Vatican hôm 08 tháng Giêng đã nhất trí nhìn nhận Đức Tổng giám mục Oscar Romero, người Salvador, bị một người thuộc phe cực hữu ám sát chết ngày 24-03-1980 trong lúc ngài đang cử hành Thánh lễ, là đã bị giết chết “do lòng hận thù đối với đức tin”, theo công thức thường dùng để chỉ việc tử vì đạo.

Tiến tới việc phong chân phước

Việc bỏ phiếu này, sau khi được các giám mục của Bộ và kế đó của Đức Thánh Cha Phanxicô chuẩn y, sẽ mở đường cho việc phong chân phước tới đây. Việc nhìn nhận Đức giám mục Romero tử vì đạo thay thế cho một phép lạ –thông thường phải có– được xem là có sự can thiệp của ngài, để phong chân phước cho ngài.

Việc phong chân phước cho Đức giám mục Romero, được các người ủng hộ ngài chờ đợi từ lâu, đã là đề tài tranh cãi trong Giáo hội. Một số người e rằng việc phong chân phước này sẽ gán lên cái chết của ngài một tính cách chính trị và ý thức hệ. Nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô, một tháng sau khi được bầu vào vị trí người kế vị Thánh Phêrô (13-03-2013), đã cho phép mở lại vụ án.

Trong buổi tiếp kiến chung hôm thứ tư 07 tháng Giêng, Đức giáo hoàng đã gợi lại một câu nói của vị chân phước tương lai: “Đức Tổng giám mục Oscar Romero nói rằng các bà mẹ là những người phải sống ‘sự tử vì đạo của tình mẫu tử’”.

Với một nền thần học rất cổ điển khi là linh mục –ngài đặc biệt gần gũi với tổ chức Opus Dei–, Đức giám mục Romeo, trở thành Tổng giám mục San Salvador năm 1974, đã thay đổi hoàn toàn trước việc tu sĩ dòng Tên Rutilo Grande bạn của ngài bị ám sát năm 1977.

Từ đó, ngài đã mạnh mẽ dấn thân trong việc tố cáo và lên án các vụ ám sát, sự bất công xã hội và trong việc bảo vệ các quyền lợi của người nghèo, trong khi dân chúng Salvador phải chịu những các vụ sách nhiễu từ phía tập đoàn nắm quyền cũng như từ các nhóm bán quân sự của phe cực hữu.

Từ một con người nhút nhát trở thành một nhà hùng biện

“Con người nhút nhát và hướng nội này, vốn sinh ra không phải để làm lãnh tụ, đã bị hoàn cảnh đưa đẩy để trở thành tiếng nói tự do và có uy lực của một dân tộc đang phải đau khổ”, Đức hồng y Roger Etchegaray đã viết về ngài như vậy [1]. “Các bài giảng của ngài, được đài phát thanh phát lại, được mọi người, bạn bè cũng như kẻ thù nghịch, lắng nghe. Người ta có thể đi ngoài đường mà không bỏ mất một lời nào, vì nhà nào cũng mở máy thu thanh để nghe”.

Đức giám mục Romero, trước khi qua đời, có thể đã than phiền là đã không được Đức giáo hoàng Gioan  Phaolô II lắng nghe. Tuy nhiên tháng 11-2003, vị giáo hoàng người Ba Lan đã khẳng định với các giám mục Ba Lan tới Roma viếng ad limina: “Romero là một người tử vì đạo. Ngài đã bị giết in odium fidei [do lòng hận thù đối với đức tin]”. Chính Đức Gioan Phaolô II là người đã cho phép mở vụ án phong chân phước cho Đức giám mục Romero vào năm 1997, sau chuyến tông du Salvador của ngài năm trước đó.

Cuộc nội chiến diễn ra tại Salvador từ 1979 đến 1992 đã làm chết hàng chục ngàn người và hàng ngàn người khác mất tích.

Đức Tổng giám mục Salvador đã cho biết là ngày giờ phong chân phước cho người tiền nhiệm của ngài chỉ còn tùy thuộc ở Roma.

(La Croix)

––––––––––––––––––––––
[1] Trong bài dẫn nhập của cuốn Oscar Romero, một giám mục giữa chiến tranh lạnh và cách mạng (tiếng Tây Ban Nha), do Roberto Morozzo della Rocca, sử gia của cộng đoàn Sant’Egidio, San Pablo, xuất bản.

Mai Tâm lược dịch