Giáo xứ Thủ Thiêm: kỷ niệm 150 năm thành lập

Được phép của Toà Ân Giải Tối Cao (Văn thư số 176/09/I), vào sáng ngày 23 tháng 5 năm 2009, giáo xứ Thủ Thiêm đã khai mạc Năm Thánh của giáo xứ để kỷ niệm 150 năm thành lập. Thánh lễ khai mạc do Đức Hồng Y GB. Phạm Minh Mẫn chủ tế. 

Trích Văn thư số 176/09/I của TOÀ ÂN GIẢI TỐI CAO

"...
- Để tạ ơn Chúa vì ân huệ trọng đại Người đã thương ban cho giáo dân từ ngày thành lập giáo xứ, nơi họ đã nhận được các mầu nhiệm hồng ân cứu độ, để các tín hữu được chuẩn bị xứng đáng cho ngày thánh này, hợp cùng một quyết tâm với những cố gắng và khởi xướng của các vị mục tử, cộng đoàn giáo xứ sẽ nỗ lực siêng năng học hỏi giáo lý, tham dự phụng vụ sốt sắng, hăng say hoạt động tông đồ và thực hành bác ái với lòng quảng đại, từ ngày 23 tháng 5 tới đây cho đến ngày 28 tháng 6 năm sau... 

- Trong ngày 23 tháng 5 năm 2009 và ngày 28 tháng 6 năm 2010, là những ngày khai mạc và bế mạc trọng thể Năm Thánh của Giáo xứ Thủ Thiêm, sau Thánh lễ, phép lành Toà Thánh cùng với Ơn Toàn Xá được ban cho các tín hữu có mặt trong những cử hành thánh, với những điều kiện thông thường (xưng tội, rước lễ và cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha, quyết tâm xa lánh tội lỗi).

- Dù vì hoàn cảnh chính đáng không thể hiện diện, các tín hữu nào sốt sắng lãnh nhận phép lành của Đức Thánh Cha, với ý chí thánh thiện, theo dõi các nghi thức bằng truyền thanh hay truyền hình, có thể lãnh nhận Ơn Toàn Xá theo như luật định..."

Lược sử giáo xứ Thủ Thiêm 

Giáo họ Thủ Thiêm ra đời khoảng giữa thế kỷ XIX. Trước khi có Cha sở tiên khởi, giáo họ Thủ Thiêm đã được một số cha Thừa sai, cha Giuse Niên, cha Phêrô Trí và cha Gabriel Thành đến giúp mục vụ.

I. Giai đoạn hình thành : 1859 - 1873

Năm 1859 Cha sở tiên khởi Gabriel Nguyễn Khắc Thành chính thức về coi sóc Họ đạo Thủ Thiêm. Họ đạo lấy mốc điểm này là năm Họ đạo thành lập.

Năm 1865 Cha sở Gabriel Thành đã xây dựng và khánh thành nhà thờ mới đầu tiên được làm bằng gỗ, theo hình thánh giá.

Tháng 11-1869 Cha sở thứ hai Thinselin Louis Jules (tên Việt là Thịnh) đến coi sóc Họ đạo Thủ Thiêm thay cha Gabriel Thành. 

Năm 1871 Cha sở thứ ba Péguet Jean Claude (tên Việt là Phước) được sai về Họ đạo Thủ Thiêm thay Cha Thinselin.

II. Giai đoạn xây dựng và củng cố : 1874 – 1917

Tháng 3-1874, Cha sở thứ tư Montmayeur Louis Philippe (tên Việt là Minh) đảm nhiệm Họ đạo Thủ Thiêm.

Năm 1875, cha cất một cô nhi viện và hai trường học, thường được gọi là trường Nam và trường Nữ. Các cơ sở này, cha giao cho quý dì Hội Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm quản lý và phục vụ.

Năm 1885 ngôi nhà thờ thứ hai được xây dựng lại và khánh thành dưới thời cha sở Montmayeur. Ngoài ra cha còn xây dựng một nhà xứ mới. 

III. Giai đoạn trưởng thành : 1917 – 1953

Ngày 20-12-1917 khi cha Montmayeur qua đời, cha Lambert Léon Marie Joseph (tên Việt là Lương) chính thức được bổ nhiệm làm Cha sở thứ năm của Họ đạo Thủ Thiêm.

Ngày 25-5-1921 Họ đạo Thủ Thiêm được chính thức cất nhắc lên thành Giáo xứ qua “Sắc lệnh nâng Họ đạo Thủ Thiêm thành xứ đạo trong tỉnh Gia Định” do Đức Giám mục Victor Carolus Quinton, Đại diện Tông Tòa ấn ký.

Khoảng năm 1930 Giáo xứ xây dựng một tháp chuông. Năm quả chuông đều được đúc tại Pháp từ năm 1889-1892. 

Năm 1945 cha David Alexandre Marie Joseph được sai đến Họ đạo Thủ Thiêm thay thế cha Lambert. Cha tiếp tục công việc của cha Lambert và không ngừng khơi dậy lòng đạo đức của giáo dân. Cha là Cha sở thứ sáu của Giáo xứ Thủ Thiêm.

Năm 1950 Cha Phanxicô Xavie Trần Thanh Khâm được bổ nhiệm làm Cha sở thứ bảy của Giáo xứ Thủ Thiêm.


IV. Giai đoạn phát triển : 1953 – 2002

Tháng 9-1953 cha Phaolô Huỳnh Ngọc Tiên được bổ nhiệm làm Cha sở thứ tám của Giáo xứ Thủ Thiêm, với gần 2.000 giáo dân.

Ngày 28-10-1956 Đức cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền về làm phép và khánh thành nhà thờ mới lần thứ III dưới thời Cha sở Phaolô Tiên được xây dựng theo lối Á Đông.

Ngày 22-9-1968 Cha Augustinô Nguyễn Văn Lục chính thức đến Giáo xứ Thủ Thiêm. Cha là Cha sở thứ chín của Giáo xứ Thủ Thiêm. 

 Ngày 22-11-1970 Thánh lễ Tạ ơn mừng hoàn tất công trình trùng tu nhà thờ do Đức Cha phụ tá Phanxicô Xavie Trần Thanh Khâm chủ sự.

Năm 1972, được phép của Tòa Tổng Giám Mục Sài Gòn, cha Augustinô thành lập giáo điểm Thánh Tâm – An Lợi Đông. 

Ngày 24-11-1991, Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Ngọc Thu chính thức về nhận Giáo xứ Thủ Thiêm. Cha Phanxicô là Cha sở thứ mười của Giáo xứ Thủ Thiêm.

Ngày 17-5-1992 Cha Phanxicô khánh thành 2 tượng đài kính Đức Mẹ và Thánh Giuse. Đồng thời, cha còn xây dãy nhà giáo lý gồm 6 phòng.

Ngày 27-4-1994 trên cung thánh, Cha Phanxicô đã dựng một thánh giá gỗ cao 3m và tượng Chúa chịu nạn cao 2m. Tượng Đức Mẹ Thánh Tâm được dời đến đài mới.

Mùa Chay 1997 cha Phanxicô đã thay toàn bộ chặng đàng Thánh Giá mới, và gắn thêm hai phù điêu: Bữa Tiệc ly và Chúa Giêsu đang giảng dạy cho trẻ em trên cung thánh, nhằm hướng ý về Bàn tiệc Thánh Thể và Bàn tiệc Lời Chúa diễn ra mỗi ngày trong thánh lễ.

V. Giai đoạn hiện nay

Ngày 27-01-2002 Cha Gioan Baotixita Lê Đăng Niêm chính thức về nhận Giáo xứ Thủ Thiêm. Cha là Cha sở thứ 11 của Giáo xứ Thủ Thiêm. Cha vẫn đang tiếp tục công việc của các Cha sở đi trước. Giáo xứ mỗi ngày một thăng tiến về mọi mặt.

Một vài mốc điểm thời gian như thế cho thấy Giáo xứ Thủ Thiêm được hình thành và lớn lên từng ngày trong tình thương của Thiên Chúa Quan Phòng, cộng với bao nhiêu công khó của Quý Cha, Quý Tu sĩ, Quý ân nhân và nhất là bao nhiêu hy sinh, vất vả của các Bậc Tiền Nhân.