Gx. Hạnh Thông Tây: Khai mạc Năm Toàn Xá kỷ niệm 150 năm thành lập giáo xứ

WGPSG -- Hạnh Thông Tây, một vùng đất ngoại ô của Trấn Gia Định, Sài Gòn xưa, có một ngôi nhà thờ mang nét kiến trúc đặc trưng Byzantine năm nay mừng 150 hồng ân thành lập giáo xứ.

Đúng 8g30 ngày 17/3/2012 cha xứ, cha phụ tá, Hội đồng Mục vụ Giáo xứ các hội đoàn và giáo dân xứ Hạnh Thông hân hoan vui mừng đón tiếp quý cha, quý tu sỹ và quý khách gần hai ngàn người về hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn khai mạc năm toàn xá mừng kỷ niệm 150 năm thành lập Giáo xứ.

Cộng đoàn càng vui mừng hơn nữa khi được đón tiếp Đức cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Giám mục giáo phận Mỹ Tho, đã chẳng quản ngại đường xa về chung vui với giáo xứ.

Sau lời chào mừng của cha sở, phần hoạt cảnh sinh động diễn lại sơ lược lịch sử 150 năm của họ đạo Hạnh Thông Tây dưới mười hai đời các vị chủ chăn.

Đúng 9 giờ 30 đoàn rước tiến vào nhà thờ, đi đầu là Thánh giá nến cao, kế đến là hai mươi em thiếu nhi và năm vị Ban Thường vụ trong bộ áo dài khăn đóng truyền thống, sau cùng là 50 linh mục và Đức cha chủ tế.

Đoàn rước bước đi trong tiếng hát rộn ràng, reo vui của ca đoàn giáo xứ và âm thanh hoà điệu tuyệt vời từ ba quả chuông trên tháp cao nhà thờ rộn rã loan đi thật xa niềm vui của ngôi nhà thờ một trăm năm mươi năm qua vẫn luôn mời gọi con chiên tụ tập quanh Thiên Chúa. Một vị quới chức đã diễn cảm:

“Hạnh Thông Tây trăm năm mươi năm đón nhận Đức tin
Nơi đất lành cho muôn dân luôn sống an bình
Qua bao đời người người lo chung xây nước Chúa
Muôn tấm lòng Tin Cậy Mến cùng bước một đường.”

Mở đầu Thánh Lễ, Đức cha Phaolô tuyên bố khai mạc Năm Toàn Xá mừng kỷ niệm 150 năm thành lập Giáo xứ trong tiếng reo vui và vỗ tay rộn ràng của cộng đoàn.

Sau đó, cha sở công bố Sắc lệnh của Toà Ân Giải Tối cao về việc ban phép lành của Đức Thánh cha cùng với Ơn Toàn Xá cho mọi tín hữu tham dự Thánh lễ và có lòng quyết tâm xa lánh mọi tội lỗi, với điều kiện: Xưng tội, Rước lễ và cầu nguyện theo ý Đức Giáo hoàng.

Kết lễ, cha sở và vị đại diện cộng đoàn dân Chúa dâng lời cảm tạ Đức cha, quý cha, quý tu sỹ và quý khách đã đến Giáo xứ Hạnh Thông Tây cùng hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn và cầu nguyện cho Giáo xứ.

Đức cha Phaolô ngỏ lời cám ơn cha sở và cộng đoàn dân Chúa, sau đó ngài đã ban phép lành trọng thể của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI cho mọi người.

Lược sử giáo xứ Hạnh Thông Tây

Xứ đạo Hạnh Thông Tây là một vùng đất ngoại ô của Trấn Gia Định, Sài Gòn xưa, (nay thuộc quận Gò Vấp) được thành lập năm 1861 do Linh mục Puginier.

Lúc đầu chỉ có gia đình ông Đốc phủ Ca và một vài gia đình quyền thế trong ngôi làng nhỏ có tên Hạnh Thông Tây xin gia nhập đạo. Sau đó, khoảng 400 người ngoại giáo có của cải trong làng đến xin học đạo, rồi số người càng lúc càng đông. Lúc ấy, chưa có nơi tụ họp nên một số người khá giả đã hiến tặng ngôi đình trong làng của họ để dựng ngôi nhà nguyện. Thế là ngôi giáo đường đầu tiên hình thành.

Thăng trầm theo thời gian, nhà thờ đầu tiên do cha Jourdain xây dựng đã được cha Tôma Dưỡng xây mới lại, còn nhà thờ hiện nay được xây dựng vào năm 1921 dưới thời linh mục Matthêu Hồ Tấn Đức làm cha sở (1921-1939). Đây là một di tích tôn giáo vừa cổ kính vừa độc đáo.

Nhà thờ Hạnh Thông Tây được xây dựng theo phong cách kiến trúc Byzantine (trong khi đa phần nhà thờ ở Việt Nam đều theo phong cách kiến trúc Gothic hoặc Roma), mô phỏng Vương cung Thánh đường Saint Vitale ở thành phố Ravenna, Ý.

Nhà thờ xây trên diện tích 560 m2, cao 20m. Ban đầu tháp chuông có hình tháp nhọn, nhưng vì đây là vùng có nhiều máy bay quân sự bay qua nên hãng Hàng không Đông Dương đã xin Đức Giám mục J. Cassaigne cho hạ thấp tháp chuông nhà thờ Hạnh Thông Tây theo văn thư đề ngày 29/10/1953. Từ đó, tháp chuông có hình vuông như hiện nay.

Phía trên cửa trước Nhà thờ Hạnh Thông Tây có tượng thánh Denis là Thánh quan thầy của ông Denis Lê Phát An.

Bên trong nhà thờ được trang trí bằng đá và gỗ quý.

Trên cung thánh, có ba bàn thờ bằng cẩm thạch. Mặt bàn thờ là một khối cẩm thạch màu trắng, chạm trổ chung quanh bằng cẩm thạch vàng. Vì vậy, khi được chiếu sáng, chúng sẽ ánh lên một màu vàng óng.

Trên nóc vòm nhà thờ được trang trí tranh mosaic theo phong cách Byzantine mô tả cảnh Chúa Giêsu chết trên thập giá; một số hình ảnh các vị thánh như Thánh Giuse và Chúa Giêsu Hài Đồng; và các nữ thánh: Anna, Madeleine, Veronica, Lucia, Cecilia, Agnes, Claire, Jean d'Arc, Germaine.

Trần nhà thờ đúc hình vòm cung, phết nhũ vàng. Bên trong, người ta dùng gạch của Ý để xếp thành hình giống như nhà thờ Thánh Assisi của Ý.

Ngày trước, việc an táng các vị ân nhân trong nhà thờ hàm ý cộng đoàn biết ơn vị ấy nên không ai ngạc nhiên khi thấy hai bên cánh nhà thờ là mộ phần của ông bà Lê Phát An (con trai cả của ông Lê Phát Đạt, cậu ruột của hoàng hậu Nam Phương) nằm đối diện nhau, do hai nhà kiến trúc và điêu khắc Pháp nổi tiếng thực hiện. Hai ngôi mộ này (tương tự như mộ ông bà Lê Phát Đạt ở nhà thờ Huyện Sĩ, là cháu chắt của Thánh tử đạo Matthêu Lê Văn Gẫm) đều được khắc bằng đá cẩm thạch và hoa cương. Đặc biệt hai pho tượng chân dung của ông bà Lê Phát An mang đậm tính Nam Bộ đang quỳ cầu nguyện, được điêu khắc vô cùng đẹp và sống động theo phong cách Phục Hưng. Mộ của ông Lê Phát An thì có tượng bằng cẩm thạch của vợ mặc áo dài quỳ gối cầu nguyện cho chồng, còn bên mộ vợ thì có tượng cẩm thạch của chồng mặc áo dài qùy gối cầu nguyện cho vợ.

Thật đáng quý cho một giáo xứ với ngôi Thánh đường chứa đựng chiều dài thời gian và cả hành trình đức tin của người giáo dân vùng Gò Vấp này.

(Theo tài liệu: Nam kỳ Địa Phận, trang 667, năm 1917)

Các vị chủ chăn qua từng thời kỳ

1. Cha Paul-Francois Puginier 1861-1862 sau là Giám mục
2. Cha Phêrô Nguyễn Phước Chính 1900-1911
3. Cha Mátthêu Hồ Tấn Đức 1912-1939
4. Cha Gioan Baotixita Nguyễn Tứ Quý 1939-1944
5. Cha Phaolô Nguyễn Văn Lý 1944-1959
6. Cha Phêrô Trần Văn Thông 1959-1961
7. Cha Anrê Nguyễn Văn Đại 1961-1968
8. Cha Micae Nguyễn Khoa Học 1968-1974
9. Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Tam 1974-1975
10. Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Ngọc Thu 1975—1981
11. Cha Đôminicô Võ Văn Tân 1991-2005
- Cha phụ tá Phanxicô Salêsiô Nguyễn Quốc Hoàng 2001-2003
- Cha phụ tá Denis Phạm Bùi Vượng 2003-2005
12. Cha Clementê Lê Minh Trung 2005- đến nay.
- Cha phụ tá Giuse Vũ Văn Quyên 2007-2010
- Cha phụ tá Đaminh Nguyễn Văn Ngọc 2010-2011
- Cha phụ tá Giuse Huỳnh Thanh Phương 2011-đến nay.

Xây dựng đời sống đức tin - Quy tụ dân Chúa thành Gia đình Họ đạo

Các vị chủ chăn quan tâm đặc biệt việc xây dựng đời sống đức tin cho mỗi người trong họ đạo. Nhất là Cha Clementê Lê Minh Trung khi về Hạnh Thông Tây đã đặt Mình Thánh Chúa hàng ngày từ sau lễ sáng đến 16g cho mọi người Chầu; tổ chức giờ kinh Lòng Thương xót Chúa mỗi ngày vào lúc 15g; mở các lớp Giáo lý cho người lớn, giới trẻ và thiếu nhi…

Chung tay cộng tác với các vị chủ chăn có Hội đồng Mục vụ Giáo xứ:

Hiện nay Hội đồng Mục vụ Giáo xứ gồm:

• Ban Thường vụ (7 vị)

• 10 giáo khu: Đức Mẹ vô nhiễm, Đức Mẹ Fatima; Đức Mẹ Hằng cứu giúp, Đức Mẹ Lavang; Đức Mẹ Hồn xác lên Trời; Nữ vương Hoà Bình; Đức Mẹ phù hộ các giáo hữu; Đức Mẹ Lộ Đức; Đức Mẹ Môi Khôi; Nữ vương các Thánh Tử Đạo.

• Các hội đoàn: Thiếu nhi Thánh Thể (gần 1000 em đang theo học giáo lý); Hội các bà Mẹ Công giáo, Gia đình Phạt Tạ Thánh Tâm, Hội Legio-Mariæ, Huynh đoàn Đaminh, Dòng Ba Cát Minh, Thánh kinh cầu nguyện, Hội Bác ái Vinh Sơn, Hội Martinô (chăm sóc bệnh nhân); Hội Mátta (chăm sóc nhà Chúa); Gia đình Tận hiến Đức Mẹ, Thừa tác viên Thánh Thể, các ban: Ban Phụng vụ, Ban Giáo lý, Ban Trật tự, Ban cây xanh.